In National Geographic Historia (editie 4/2021) staat mijn artikel van tien pagina’sover de Vliegende Hollander. Wie is toch de kapitein van het befaamde spookschip? Over de oorsprong het wereldberoemde verhaal is al veel gespeculeerd. Een hardnekkig misverstand is dat die in de Engelse literatuur ligt. Die aanname klopt niet, de Engelse schrijvers gaven immers zelf al aan dat hun versie van het verhaal was gebaseerd op een oude Nederlandse zeemanssage. Dat blijkt ook nog eens uit een Nederlands gedicht uit 1822: Het Vliegende Schip – een vertelling, algemeen onder de zeelieden bekend. Tijdens mijn onderzoek ontdekte ik ook twee scheepsjournaals uit het begin van de negentiende eeuw. TerschellingDaarin wordt het ontstaan van de zeemanssage voor het eerst nauwkeurig beschreven. Er staan allerlei details in, die pas láter in de literatuur over de Vliegende Hollander zijn verschenen. Dankzij deze bronnen is nu aantoonbaar dat het verhaal van de Vliegende Hollander op de historische persoon Barend Fokkes is gebaseerd. In mijn artikel lees je hoe de moedige prestaties van een Terschellinger schipper werden overschaduwd door de zeemanslegende van het Vliegende Schip, die bij Engelse zeelieden bekend werd als ‘The Flying Dutchman’.
Bekijk hier de blogserie ‘In het spoor van de Mol in Toscane’, die ik nog tijdens het jubileumseizoen van ‘Wie is de Mol?’ in 2020 op deze website publiceerde. Toevallig was eerder dat jaar mijn nieuwe Dominicus reisgids Toscane gepubliceerd. Het jubileumseizoen van ‘Wie is de Mol?’ in Toscane was voor mij dan ook een feest van herkenning! Alle plekken staan in de reisgids beschreven. Naast een beschrijving van alle locaties uit ‘Wie is de Mol?’ geef ik in deze driedelige blogserie ook tips voor bezienswaardigheden in de omgeving. De foto’s heb ik allemaal zelf gemaakt.
Wil je zelf in het spoor van de Mol in Toscane treden? In mijn blogserie en reisgids vind je heel veel informatie. Maar stel hieronder gerust vragen. Ik vind het natuurlijk ook leuk om achteraf te horen hoe je de reis hebt ervaren.
Meer lezen over Toscane?
Dominicus Toscane is de meest actuele Nederlandstalige reisgids van Toscane. De eerste druk is in 2020 verschenen. In tegenstelling tot veel andere reisgidsen is hij bovendien ‘corona-proof’. De gids geeft veel achtergrondinformatie en reistips over Toscane. Er is slechts een kleine selectie gemaakt van eet-, drink- en logeeradresjes die echt een bezoek waard zijn. Na een recente controle blijken deze in januari 2022 nog allemaal open te zijn. Bovendien vind je in de gids veel webadressen, zodat je gemakkelijk zelf de actuele openingstijden van bezienswaardigheden kunt controleren. Hierdoor is de informatie, ook na de lockdown in Italië, nog even betrouwbaar. Alle foto’s in de gids zijn door mijzelf gemaakt. De gids is onder andere hier te bestellen.
Toscane kan op dit moment gewoon bezocht worden, Italië staat in januari 2022 op de lijst van landen waar vakantiereizen mogelijk zijn.
Door het hek wandel ik een groene oase binnen, een licht glooiend landschap met rododendrons en berken. De voormalige eigenaresse van het landgoed heeft in haar testament laten vastleggen dat deze nooit gekapt mogen worden. Wientjesvoort Zuid is een plek met natuur- en cultuurhistorische waarde. Onder de grond ligt zelfs nog een nederzetting uit de Steentijd.
Aan de rand van het terrein staan een aantal yurt’s en tipi’s, met hier en daar een houtwal ertussen. Om de plek zelf te ervaren, logeer ik een nacht in een yurt, samen met mijn tienjarige dochter. Deze is al snel na aankomst verdwenen: samen met de dochters van de beheerders is ze de paarden aan het te verzorgen. Onze Mongoolse tent is goed voorzien, met onder andere een comfortabel bed, een gasstel en een houtkacheltje. ’s Avonds schijnt door de lichtkoepel het zachte licht van de volle maan. De volgende morgen worden we vroeg wakker. Buiten ligt alles onder een laagje dauw. We wandelen door de serene rust van het sprookjesachtige landschap, waar alleen de wetten van de natuur gelden.
Wat opvalt is dat je hier geen geboden of verboden treft, maar vooral vriendelijkheid en welwillendheid.‘Regels horen niet van bovenaf opgelegd te worden’, legt beheerder Wieteke uit. ‘Iedereen die hier te gast is, moet het zelf gaan aanvoelen. Natuurlijk heb ik wel wat basisregels opgesteld om op terug te kunnen vallen. Zo wordt hier niet gebouwd en niet gewoond, er mag alleen worden gerecreëerd. En het afval wordt duurzaam gescheiden. Er komen nog een paar jaarplekken bij, maar verder moet er ruimte blijven voor passanten. We zoeken mensen die zich echt willen binden aan het terrein.
Tijdens de Bigheart-kampen leven we als een familie, waarin het gaat om aandacht, liefdevolle verbinding en hoe we met de aarde omgaan”
Wieteke de Vries
Een oefening in samenleven. Wieteke en haar partner Hans hebben er lang naar gezocht en verschillende alternatieve woonvormen uitgeprobeerd: van leefgemeenschappen in Frankrijk en België tot de vrijstaat ADM in Amsterdam en het opstartende ecodorp Bergen. Maar daar ging het uiteindelijk vooral over de onderlinge relaties en groepsprocessen. ‘Het schiet niet op als je wel vijf keer per week moet vergaderen’, verzucht Wieteke. Dat bleek niet te passen bij hun eigen, meer pragmatische instelling.
Wientjesvoort Zuid zijn ze daarentegen blanco ingestapt, zonder van te tevoren te bepalen hoe het terrein zou worden ingericht: ‘We bekijken wat de plek zelf aangeeft.’ Zo is achter op het terrein een plek gecreëerd, waar allerlei ceremonieën gehouden worden. Twee keer per jaar staat hier een week lang alles in het teken van de zweethut-ceremonies die worden gegeven door de Amerikaan Carl Bigheart. Tijdens zijn laatste bezoek aan Nederland verwoordde de sjamaan het als volgt: ‘You first commit yourself to this piece of earth, and then to the people’.
Wieteke: ‘Als iemand hier komt en er een goed gevoel bij heeft, dan kan er iets ontstaan. Dat gaan we niet forceren door verplichte bijeenkomsten. Wel zijn er vrijwillige klusdagen. Op die dagen ben je echt met het terrein bezig: met de boomverzorging, het kippenhok, het houthakken. Dat moet volgens ons ook de insteek zijn: laten we eerst deze plek maar eens verzorgen, dan komt de rest vanzelf. We leven tijdens de Bigheart-kampen als een familie, waarin het gaat om aandacht, liefdevolle verbinding en hoe we met de aarde omgaan. Dat is iets wat we hier niet alleen in die weken, maar ook in ons dagelijks leven willen realiseren.
Terwijl ik Wieteke interview, zie ik mijn dochter op een wit paard langsrijden – zij met blote voeten, het paard zonder zadel. Pipi Langkous-achtige tafrelen. Op een heel natuurlijke manier zijn de kinderen de hele dag met de paarden in de weer. Ze voeren circuskunstjes uit, gaan achterstevoren op de paarden zitten, erop staan en helpen elkaar daarbij. Als we de spullen pakken voor ons vertrek, vertrouwt mijn dochter me toe: “Ik zou hier wel willen wonen…
Wil je ook verblijven in een yurt op Wientjesvoort Zuid? Kijk op supertrips.nl. Ook kunnen er op Wientjesvoort (school)kampen worden gehouden en de jaarfeesten worden gevierd.
Initiatiefnemers Wieteke de Vries, Hans Polak, David Schaling en de stichting Land of Seattle hebben zich verenigd in Vrienden van Wientjesvoort Zuid. Ze huren het, maar het streven is om het terrein uiteindelijk te verwerven als gemeenschapsgrond. Hun wens is ervoor te zorgen dat de grond ‘geneutraliseerd’ wordt en de grond niet meer kan worden gekocht of verkocht op de markt. Dit vanuit de gedachte dat als grond wordt verhandeld er – ten koste van de natuur – toch weer gebouwd gaat worden.
Dit artikel publiceerde ik eerder in het magazine AM:
